MÜNİH- Türkiye’de yurt dışı borçlanma sistemini kökten değiştirerek, daha zor ve maddi açıdan olumsuz hale getiren yasa tasarısı Meclis Genel Kurulu’nda kabul edildikten ve Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın onayının ardından,19 Temmuz’da Resmi Gazete’de yayınlanan 7186 Sayılı Kanun’la yürürlüğe girdi. Bulundukları ülkenin dışında, Türkiye’den de emeklilik maaşı almaya hayal edenleri yakından ilgilendiren değişikliğin resmen uygulanmasına ise 1 Ağustos’ta geçildi. Yasa değişikliği yürürlüğe girmeden önce borçlanmış olan sigortalılar ve emekliler, söz konusu değişiklikten etkilenmeyecek.
Yeni sistemde neler değişiyor?
Uzmanlar, değişikliklerin yurt dışındaki emekli adaylarını olumsuz etkileyeceği ve çok ciddi yeni yükümlülükler getireceği konusunda birleşiyorlar. En önemli değişikliklerden biri, ödenilecek emeklilik aidatıyla ilgili “% 32’sidir” ibaresinin “% 45’idir” şeklinde değiştirilmesi olarak gösteriliyor. Diğer bir ifade ile 1 Ağustos 2019 tarihinden itibaren yurt dışı borçlanmalarda dikkate alınacak günlük miktar, asgari günlük aylığın % 45 oranına göre hesaplanacak. Bunu daha da somutlaştırmak gerekirse, 31 Temmuz 2019’a kadar geçerli olan günlük 27,29 TL tutarındaki borçlanma miktarı % 40 oranında, yani gün başına 11,01 TL artarak 38,38 TL’ye yükselecek.
Bu değişiklikle yurt dışında çalışan Türk vatandaşlarının geçmişe kıyasla çok daha yüksek ödemeyle daha düşük emekli maaşı alacağı bildirildi. Yeni kanunla, daha önce Sosyal Güvenlik Kurumu’nda aylık bağlanan yurt dışı sigortalılara bundan böyle Bağ-Kur’dan aylık bağlanacak.
Aynı kanunda yer alan bir diğer olumsuz değişiklik, yurt dışı sürelerinin Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK) çatısı altındaki hangi sigorta kolunda değerlendirileceğini belirliyor. Yurt dışında çalışanlar şimdiye dek, Bağ-Kur’lu, serbest çalışanlar olarak değerlendiriliyordu.
Ancak yeni sistemde, yeni adıyla 4/b sigorta kolunda sınıflandırılacak ve şu anda çalışan vatandaşlar bile ev kadınları statüsünden emeklilik alabilecekler. Bunun neticesinde emeklilik yaşı, borçlanılan süre ve dolayısıyla borç miktarı artmış olacak. Kanun kapsamında, emekli olmaya yetecek asgari borçlanma gün sayısı 3 bin 600 veya 5 bin günden en az 5 bin 400 güne (kısmi aylık için), tam aylık için kadınlarda 7 bin 200 gün ve erkeklerde 9 bine güne çıkacak.
