Televizyon ve sinemadan önceki tarihlerde, resimler izleyicilerin hayal gücünü, cinayet ve drama gibi temalarla büyülerdi.
Jakub Schikaneder (27 Şubat 1855’te Prag’da doğdu, † 15 Kasım 1924) Bohemya ressamıydı.
Schikaneder, çoğunlukla yaşlı, fakir veya reddedilmiş insanların
melankolik resimlerini çizdi. Diğer popüler motifleri sonbahar ve kış,
Prag’ın köşeleri, sokaklar ve Vltava kıyıları, genelde erken akşamın sis
kaplı saatleriydi.
İpucu bırakan ressamları severim. Çalışmalarınla sadece temsiliyet ten vazgeçip, izleyicilerini merak ve araştırmaya sevk ediyorlar.
Narin ve sade eserlerden oluşan, ama aynı anda hem dolu hem de boş hissetdiren, rahatsız edici bir sanatçı.
Tekniği, özellikle insan vücudunun ifadesinde son derece başarılı, ancak sonuç olarak çalışmalarının amacı karanlık ve tutarsızlık tır. Schikaneder’in resimleri zorlu ve meraklı bakışa davet etmektedir.
1880’lerin ve 1890’ların başında Schikaneder, genç bir kızın tahrip edilmiş hayatının trajik motifini tekrar tekrar kullandı. Doruk, bir kadının trajik kaderini tanımlayan “evdeki bu cinayet”.
Sahne, kentin en fakir sakinlerinin yaşadığı Prag’ın Yahudi mahallesinde belirli bir yerde gerçekleşiyor. Genç kadın bir kan havuzunda yatıyor, ama daha da arkada, kemerli geçidin duvarında kanlı bir el izi olan ve yerde bir kan gölü var.
Bir grubun başındaki bir adam o vücuda işaret ediyor, cesedin kendisi geriye dönük gibi görünüyor. Bu harika resmin detaylar ve sırlar için araştırılması gerekiyor. Tablodaki olası kanıtlar kızın nasıl öldüğünü ve muhtemelen onu kimin öldürdüğünü tartışmaya davet ediyor.
Kendi aralarında, trajedi ne olursa olsun, kalabalık fantastik bir karakter koleksiyonudur. Çoğu, el sıkan hizmetçi gibi, ya da eğilen yaşlı adam gibi, dehşete düşmekten daha çok, düşünceli ve meraklı görünüyorlar. Belki Schikaneder’ın gösterdiği şey, bir cinayeti keşfetmenin ilk histerisinden bir dakika sonrasıdır.
10’u da(kapının önündeki yaşlı adamın yanında, kaçırılması kolay genç kıza dikkat çekmek isterim), ölü vücuda olduğundan faza, daha yaşlı çifte odaklanmış gibi görünüyor. İlginçtir ki, küçük çocuk sokak halkın en meraklısı gibi gözüküyor, pozu rahat ama bakışıyla takılı.
Schikaneder, çocuğa işaret eden adamın öfkesini, arkasındaki hizmetçinin
daha çok suskunluğunla diplomatik davranmasını, ve diğerlerini
karakterize eder.
İlk bakışta, düzensiz bir demet gibi
görünüyorlar, ancak hepsini korku kontekstine koyarak tutarlı ve
inandırıcı hissini veriyorlar.
İddiaya göre, sefalet içinde
kadınların kaderine baktıran bu tür resimler, Schikaneder için düzenli
ilham almaya çalıştı bir kaynakmış.
Soruşturmalar “ev cinayetine”
ilham veren bölgeyi, sanatçının doğduğu yer olan Prag’ın kısmen
gettosuna götüren çıkmaz sokağı Sitalska’nın başlangıcı olarak
tanımlandı.
Buradaki canlı gerçekliği tesadüf değil ve bölgenin inanılmaz detayı Schikaneder’in kendi tecrübesinden kaynaklanıyor. Duvarlar temiz ve kirli, ahşap pencere çerçeveleri ve düzensizliği. Dar bir köşede, varilin yanında bir tahta parçası
kırık..
Tabii ki birde kadın var. Eşsiz zarafetine rağmen, ölümünü canlandırmak için acımasızca resmedilmiş. Başı sessizce kendi kan birikintisine dönmüş, bileği geriye doğru atılmış. Sararmış duvardaki el izi, kalabalığın onu bulması için çökmeden önce bir saniye beklediğini gösterdir.
Seyirci grubu çeşitli tepkiler gösterir: Katlanmış ellerle şok bir kız, öne eğilen dükkan sahibi, ceseti gösteren genç bir adam. Katil acaba bunların aralarında olan biri mi?
Aylin Özdoğan
Ressam
